Een huiduitslag wordt gekenmerkt door geïrriteerde en/of gezwollen huid, vaak gepaard gaand met jeuk, pijn en roodheid. Sommige huiduitslag kan zelfs leiden tot blaarvorming of de vorming van ruwe huidplekken. Huiduitslag kan optreden als een symptoom van verschillende medische aandoeningen, allergieën of blootstelling aan irriterende stoffen. Terwijl sommige huiduitslag plotseling verschijnt, kan andere zich geleidelijk ontwikkelen over meerdere dagen. Hoewel de meeste huiduitslag snel opklaart, kan sommige aanhouden en voortdure behandeling vereisen. Het is cruciaal om de onderliggende oorzaak van de huiduitslag te identificeren voor een effectieve behandeling.
Acne
Acne is een veelvoorkomende huidaandoening die optreedt wanneer haarfollikels in de huid verstopt raken. Deze verstopping, vaak veroorzaakt door overtollige dode huidcellen en talg (huidoliën), creëert een omgeving waarin bacteriën kunnen gedijen. Hierdoor kunnen ontstekingen, roodheid, pijn en zwelling ontstaan. Acne manifesteert zich in verschillende vormen, waaronder mee-eters (open verstopte follikels), cystische acne (diepe, pijnlijke, met pus gevulde laesies), noduli (grote, harde laesies diep onder de huid), papels (ontstoken laesies die roze en gevoelig zijn), puistjes/pustels (papels met witte of gele met pus gevulde koppen) en comedonen (verstopte follikels die onder de huid blijven en witte bultjes produceren). Acne kan mensen van alle leeftijden en rassen treffen, maar het komt het meest voor bij tieners en jongvolwassenen. Hoewel acne meestal verdwijnt tegen de tijd dat mensen de dertig bereiken, kunnen sommige mensen blijven kampen met huidproblemen.
De behandeling van acne omvat meestal een combinatie van topische en orale medicatie. Topische medicijnen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals crèmes, gels, lotions, pads en zepen. Ze kunnen onder andere antibiotica bevatten (in combinatie met andere topische medicijnen), benzoylperoxide (dat bacteriën doodt en de talgproductie vermindert), resorcinol (helpt bij het afbreken van mee-eters en comedonen), retinoïden (afgeleid van vitamine A, voorkomen de vorming van acne, verminderen ontstekingen en minimaliseren littekens), salicylzuur (breekt mee-eters en comedonen af, vermindert het afstoten van huidcellen) en zwavel (breekt mee-eters en comedonen af). Orale medicijnen worden vaak voorgeschreven in combinatie met topische behandelingen en kunnen bestaan uit antibiotica (vertragen de groei van bacteriën en verminderen ontstekingen), corticosteroïden (voor ernstige nodulaire acne, vermindert ontstekingen, kan worden geïnjecteerd in aangetaste gebieden), hormoontherapie (voornamelijk voor vrouwen, vermindert de impact van androgenen op talgklieren) en retinoïden (faciliteert het openen van poriën, voorkomt de vorming van acne en vermindert littekens).
Atopische Dermatitis (Eczeem)
Atopische dermatitis (eczeem) is een veelvoorkomende huiduitslag die meestal begint in de kindertijd, maar op elke leeftijd kan voorkomen. Hoewel veel mensen met atopische dermatitis hun symptomen zien verdwijnen tijdens hun tienerjaren, blijven helaas sommige mensen symptomen ervaren gedurende hun volwassen leven. Deze aandoening veroorzaakt ernstige jeuk van de huid, en krabben verergert alleen de irritatie, waardoor scheurtjes, roodheid en zwelling ontstaan. In sommige gevallen kunnen de aangedane gebieden een heldere afscheiding produceren die resulteert in korstvorming. Atopische dermatitis volgt een cyclus van remissie, waarin de huid er helder uitziet, en opvlammingen, waarin de huid verslechtert.
De belangrijkste behandeldoelen voor atopische dermatitis zijn het controleren van een droge huid, jeuk beheren, opvlammingen en infecties voorkomen, genezing bevorderen en ontsteking verminderen. De behandelingsaanpak omvat doorgaans een combinatie van therapieën die zijn afgestemd op het specifieke aangedane gebied, de leeftijd van de patiënt en de ernst van de infectie.
Om ontsteking te verminderen en opvlammingen te voorkomen, worden calcineurineremmers zoals ciclosporine en tacrolimus veel gebruikt. Injecteerbare biologische medicijnen zoals dupilumab worden gebruikt om specifieke functies van het immuunrespons te blokkeren. Hydraterende crèmes spelen een cruciale rol bij het herstellen van de huidbarrière. Orale Janus-kinaseremmers, waaronder tofacitinib, worden gereserveerd voor ernstigere gevallen en vereisen nauwlettende monitoring. Corticosteroïdcrèmes en zalven worden gebruikt om ontsteking te verminderen. Topische fosfodiësterase-4-remmers zoals apremilast, crisaborol en roflumilast worden aangegeven bij gevallen van ongevoelige ontsteking.
Rosacea
Rosacea is een chronische, veelvoorkomende ontstekingsaandoening van de huid die meestal de gebieden rond de wangen, kin, voorhoofd en neus aantast. Het kan ook af en toe voorkomen op de borst, nek of andere delen van het lichaam. Het presenteert zich met gebroken bloedvaten, puistjes en roodheid. Rosacea komt meestal voor na middelbare leeftijd en komt vaker voor bij mensen met een lichte huid en vrouwen in de menopauze. Rosacea kent vier subtypen: erythemateuze teleangiëctatische rosacea, oculaire rosacea, papulopustulaire rosacea en fymateuze rosacea. Erythemateuze teleangiëctatische rosacea wordt gekenmerkt door blozen, roodheid en zichtbare bloedvaten. Oculaire rosacea manifesteert zich met rode ogen, gezwollen oogleden en lijkt soms op een strontje. Papulopustulaire rosacea leidt tot puistjes vergelijkbaar met acne, roodheid en zwelling. Fymateuze rosacea veroorzaakt verdikking van de huid en een hobbelige textuur.
Het is belangrijk om patiënten aan te moedigen om behandeling te zoeken voor rosacea, omdat het zich kan verspreiden naar de ogen (oculaire rosacea) en zowel het zicht op lange termijn als korte termijn kan beïnvloeden. De behandeldoelen zijn het verbeteren van de kwaliteit van leven van de patiënt, het voorkomen van complicaties en verergering van symptomen, en het onder controle houden van de aandoening.
Bij milde gevallen worden meestal in eerste instantie lokale medicijnen voorgeschreven. Deze kunnen crèmes, gels en zalven bevatten met antibiotica, antiparasitaire middelen of vaatvernauwers om blozen en roodheid te behandelen. Voor patiënten met oogirritatie kunnen oogheelkundige preparaten met antibiotica, immunosuppressiva en smeermiddelen worden gebruikt.
Bij matige tot ernstige gevallen of wanneer er sprake is van oculaire betrokkenheid, kunnen orale medicijnen met antibiotica worden voorgeschreven vanwege hun antibiotische en ontstekingsremmende eigenschappen. In ernstigere gevallen kan isotretinoïne worden overwogen als behandeloptie.